EN
-A+

Raport zintegrowany 2020

Otoczenie regulacyjne

Spis treści

Otoczenie regulacyjne ma decydujący wpływ na sektor energetyczny, tym samym determinując jego transformację. Szczególny wymiar ma wspieranie określonych technologii energetycznych, czy obciążania innych.

Na bieżąco monitorujemy regulacje krajowe i zagraniczne, aktywnie uczestnicząc w dialogu z organami legislacyjnymi prezentujemy nasz punkt widzenia. Grupa PGE prowadzi działalność w otoczeniu o istotnym wpływie regulacji krajowych i zagranicznych. Poniżej zaprezentowane zostało zestawienie najbardziej istotnych rozstrzygnięć, do których doszło w 2020 roku, które mogą mieć wpływ na działalność PGE w kolejnych latach.

KRAJOWE OTOCZENIE REGULACYJNE

Powiększ

Segmenty Regulacja Cele regulacji Ostatnie rozstrzygnięcia Kolejny etap Wpływ na GK PGE

Projekt ustawy o rekompensatach z tytułu wzrostu cen energii elektrycznej w 2020 roku. Projekt zakłada:
  • Wprowadzenie rekompensat z tytułu wzrostu cen energii elektrycznej w 2020 roku w stosunku do poziomu cen z 2019 roku.
  • Rekompensata przysługiwałaby odbiorcom końcowym w gospodarstwach domowych, których dochód do opodatkowania nie przekroczył w 2019 roku pierwszego progu podatkowego i którzy w 2020 roku zużyją co najmniej 63 kWh energii elektrycznej.
  • Wypłata rekompensat nastąpiłaby na wniosek odbiorcy przez przedsiębiorstwa obrotu w 2021 roku poprzez korektę faktur o odpowiednie kwoty.
  • Ustawa przewiduje 4 progi kwotowe rekompensat w zależności od wielkości zużycia energii.
  • Koszty wypłaty rekompensat (kwoty równej sumie wypłaconych odbiorcom końcowym rekompensat) mają zostać sfinansowane środkami ze sprzedaży 25 mln uprawnień do emisji CO2, które stanowią część krajowej puli aukcyjnej w ramach nowego okresu rozliczeniowego EU ETS (unijny system handlu emisjami), rozpoczynającego się od 1 stycznia 2021 roku.
  • Przedsiębiorstwa obrotu otrzymają zwrot kosztów, na wniosek złożony do Zarządcy Rozliczeń S.A. Dla wniosków dotyczących więcej niż 4 mln punktów poboru zwrot miałby nastąpić w ciągu 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku.
 Do 14 marca 2020 roku prowadzone były konsultacje publiczne projektu. Prace nad ustawą w projektowanym kształcie zostały wstrzymane. Obecnie w Ministerstwie Klimatu i Środowiska trwają prace nad projektem ustawy chroniącej przed podwyżkami cen energii najbardziej wrażliwych odbiorców w gospodarstwach domowych. Ustawa ma być gotowa do połowy 2021 roku i zgodnie z planem nie będzie kontynuacją projektu ustawy o rekompensatach, ale rozwiązaniem systemowym, odnoszącym się także do kosztów ciepła. Projekt w największym stopniu wpływa na funkcjonowanie segmentu Obrót. Nakłada na przedsiębiorstwa obrotu dodatkowe obowiązki, takie jak: powiadamianie odbiorców o prawie do rekompensaty, przyjmowanie wniosków i ich weryfikacja, wypłata rekompensaty oraz czynności kontrolne w uzgodnieniu z właściwym naczelnikiem urzędu skarbowego.

Projekt przewiduje, że przedsiębiorstwa energetyczne prowadzące działalność w zakresie dystrybucji energii elektrycznej kwalifikują odbiorców końcowych do jednej z czterech grup uprawnionych do rekompensaty, której wysokość uzależniona ma być od wielkości zużycia energii elektrycznej w danym punkcie poboru.

Projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo energetyczne. Nowelizacja ustawy – Prawo energetyczne zawiera szereg zmian o znaczeniu systemowym, m.in.:
  • kompleksowe uregulowanie kwestii magazynowania energii,
  • wprowadzenie obowiązku instalacji liczników zdalnego odczytu,
  • powołanie operatora informacji rynku energii, którego rolą będzie utworzenie i rozwój centralnego systemu informacji o rynku.
 8 stycznia 2021 roku czytanie ustawy na komisji sejmowej

Druk sejmowy: 808

 Drugie czytanie.

Uchwalenie ustawy planowane jest w I kwartale 2021 roku.

 Projektowane rozwiązania będą miały wpływ na wszystkie segmenty działalności Grupy PGE, w szczególności na segmenty Obrót i Dystrybucja.

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii.

Wykaz RCL: UD 162

 Projekt obejmuje propozycje przepisów znoszących obowiązek obliga giełdowego oraz zaostrzających odpowiedzialność w zakresie manipulacji na rynku energii elektrycznej. Prezes URE będzie mógł dysponować odpowiednimi narzędziami do zapobiegania nadużyciom i próbom nadużyć na rynku energii elektrycznej.

Zniesienie obliga realizuje Polski Plan Wdrażania reform rynku energii elektrycznej.

 Projekt został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 26 stycznia 2021 roku i został skierowany do konsultacji publicznych, opiniowania i uzgodnień Przygotowanie raportu z konsultacji publicznych, opiniowania i uzgodnień Proponowana zmiana zniesienia obliga giełdowego nie wpłynie negatywnie na działalność Grupy PGE.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o rynku mocy. Intencją projektodawcy jest dostosowanie ustawy o rynku mocy do przepisów rozporządzenia PE i Rady (UE) 2019/943 z 5 czerwca 2019 roku w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz usprawnienie mechanizmu mocowego, biorąc pod uwagę doświadczenia płynące z organizacji dotychczasowych aukcji mocy oraz procesów im towarzyszących (wydanie rozporządzeń i regulaminu, określanie parametrów aukcji, procesów certyfikacji). Ministerstwo Klimatu i Środowiska wycofało projekt z prac Rządowego Centrum Legislacji z uwagi na uwzględnienie części jego przepisów w pilne procedowanym projekcie ustawy o promowaniu energii elektrycznej wytwarzanej w morskich farmach wiatrowych. Zmodyfikowany projekt ustawy o zmianie ustawy o rynku mocy ma zostać w możliwie pilnym terminie ponownie wniesiony przez Ministra
Klimatu i Środowiska.		 Nowelizacja ma kluczowe znaczenie dla Grupy PGE posiadającej istotny udział w rynku mocy.
Projekt ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych Projekt ustawy zakłada umożliwienie rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. Morskie farmy wiatrowe są istotne dla realizacji zobowiązań międzynarodowych w zakresie energetyki odnawialnej w horyzoncie długoterminowym. Stworzenie regulacji prawnych, które będą stymulować rozwój tego sektora jest kluczowe do ich osiągnięcia.

Projekt zakłada:

  • system wsparcia dla technologii offshore, dopasowany do jej uwarunkowań technicznych i ekonomicznych polegający na przyznaniu tzw. prawa do pokrycia ujemnego salda, które będzie obliczone na podstawie LCOE instalacji (jednostkowy koszt wytwarzania energii elektrycznej) offshore.
  • modyfikacje postępowań administracyjnych związanych z procesem inwestycyjnym, uwzględniające specyfikę inwestycji polegającej na budowie morskich farm wiatrowych.
 22 stycznia 2021 roku ustawa została podpisana przez Prezydenta
Weszła w życie 18 lutego 2021 roku.		 Ustawa ta ma kluczowe znaczenie dla rozwoju morskich farm wiatrowych i tym samym dla spółki PGE Baltica, która jest odpowiedzialna za realizację programu offshore w Grupie Kapitałowej PGE i koordynuje przygotowania do budowy trzech farm wiatrowych.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw. Projekt przewiduje w szczególności:
  • zniesienie obowiązku koncesyjnego dla instalacji poniżej 1MW,
  • wydłużenie o 5 lat obowiązywania systemu wsparcia w formie opustu, FIT (system taryf gwarantowanych), FIP (system dopłat do ceny rynkowej) i aukcyjnego (możliwości wejścia do systemu, przy zachowaniu maksymalnie 15- letniego okresu wsparcia),
  • wprowadzenie obowiązku publikowania przez Ministra Klimatu z wyprzedzeniem wolumenów energii z OZE do objęcia wsparciem w perspektywie kolejnych 4 lat,
  • podniesienie progu mocowego dla PV, powyżej którego wymagane jest uwzględnienie instalacji i stref ochronnych wokół nich w planie zagospodarowania przestrzennego.
 Projekt ustawy został opublikowany 5 sierpnia 2020 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji. 22 października 2020 roku opublikowano wyniki konsultacji publicznych. Projekt ustawy dotyczy głównie segmentu OZE, wydłużając okres, w którym nowe projekty OZE mogą ubiegać się o wsparcie. Ułatwia również planowanie rozwoju tego segmentu, dzięki obowiązkowi publikowania przez Ministra Klimatu harmonogramu i wolumenów mocy OZE, które w kolejnych 4 latach mogą ubiegać się o wsparcie.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ma stanowić transpozycję dyrektywy PE i Rady (UE) 2018/410 z 14 marca 2018 roku zmieniającą dyrektywę 2003/87/WE w celu wzmocnienia efektywnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych oraz decyzję (UE) 2015/1814 („Dyrektywa 2018/410”), która to dyrektywa powołuje tzw. Fundusz Modernizacyjny, który miałby funkcjonować w latach 2021-2030 i miałby finansować zarówno modernizację dużych obiektów energetycznych, ale także inwestycji o mniejszej skali (termomodernizacja budynków jednorodzinnych, modernizacja źródeł i sieci ciepłowniczych, rozwój niskoemisyjnej energetyki rozproszonej).

Projekt ustawy nie przesądza jakie inwestycje będą finansowane, jednakże zakłada, że funkcję krajowego operatora Funduszu Modernizacyjnego będzie pełnił Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej („NFOŚiGW”). W konsekwencji, finansowanie inwestycji ze środków Funduszu będzie odbywało się w ramach przyjętych programów priorytetowych NFOŚiGW.

 Komitet do Spraw Europejskich przyjął projekt ustawy w trybie obiegowym w dniu 25 września 2020 roku. Projekt został zarekomendowany do rozpatrzenia przez Stały Komitet Rady Ministrów. W zależności od ostatecznego kształtu regulacji, może ona stanowić szanse ubiegania się o finansowanie dla inwestycji GK PGE.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw. Projektowana ustawa, w zakresie swojej regulacji, transponuje do polskiego prawa szereg dyrektyw unijnych, w tym zwłaszcza Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z 5 czerwca 2019 roku w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającą dyrektywę 2012/27/UE, w zakresie dotyczącym budowy stacji ładowania przez OSD. Projekt został opublikowany 20 listopada 2020 roku Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowuje raport z konsultacji publicznych, opiniowania i uzgodnień. W kolejnym kroku Projekt powinien zostać skierowany do prac Komitetu do Spraw Europejskich. Projektowane przepisy nie wpłyną negatywnie na działalność Grupy PGE.
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie maksymalnej ilości i wartości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, która może zostać sprzedana w drodze aukcji w 2021 roku. Celem niniejszego projektu jest umożliwienie przeprowadzenia aukcji w 2021 roku, co umożliwi kontynuację trendu wzrostowego rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii na potrzeby realizacji nowych zobowiązań unijnych. Projekt rozporządzenia został opublikowany 22 grudnia 2020 roku i z pominięciem konsultacji publicznych został ogłoszony 28 grudnia 2020 roku.
Wejście w życie rozporządzenia nastąpiło 12 stycznia 2021 roku.		 Przepisy umożliwią wystawienie projektów fotowoltaicznych Grupy w aukcjach przewidzianych na rok 2021
Rozporządzenie Ministra Klimatu z 7 kwietnia 2020 roku w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło. Rozporządzenie zawiera trzy zmiany. Dwie mają charakter doprecyzowujący. Najistotniejsza zmiana to wprowadzenie obowiązku udostępnienia odbiorcom możliwości otrzymywania informacji o rozliczeniu w formie elektronicznej. Jest to konsekwencją implementacji regulacji unijnych. 25 stycznia 2021 roku rozporządzenie zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw. Rozporządzenie weszło w życie po upływie 14 dni od publikacji. Obowiązek udostępnienia odbiorcom możliwości otrzymywania informacji o rozliczeniu w formie elektronicznej jest dodatkowym obciążeniem dla segmentu Ciepłownictwo.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw. Projekt ustawy ma na celu transpozycję dyrektywy EIA (określającej zasady oceny oddziaływania na środowisko) w zakresie art. 11 ust. 1 i 3, tj. regulacji dotyczących dostępu społeczeństwa do wymiaru sprawiedliwości w dziedzinie środowiska poprzez przyznanie organizacjom ekologicznym nowych uprawnień rzutujących na możliwość wykorzystania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięć znacząco oddziaływujących na środowisko oraz uzyskiwania dalszych decyzji inwestycyjnych w procesie inwestycyjno-budowlanym. Zmodyfikowany (względem projektu poddanego ponownym uzgodnieniom międzyresortowym z dnia 15 września 2020 roku) projekt ustawy został opublikowany 13 stycznia 2021 roku i skierowany do rozpatrzenia przez Komisję Prawniczą. Planowane jest skierowanie projektu ustawy na Komitet Stały Rady Ministrów. Ustawa wpływa na wszystkie segmenty działalności Grupy PGE, realizujące inwestycje infrastrukturalne.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o efektywności energetycznej oraz niektórych innych ustaw. Projekt wprowadza szereg zmian podyktowanych koniecznością implementacji dyrektywy 2018/2002/UE („EED”). Wybrane, najważniejsze z punktu widzenia GK PGE to:
  • wprowadzenie dodatkowych (oprócz świadectw efektywności energetycznej) środków służących realizacji wyznaczonego celu oszczędności energii. Są to programy i instrumenty finansowe dotyczące przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorcy końcowego,
  • stworzenie możliwości dla podmiotów zobowiązanych realizacji programów dofinansowań, w celu sfinansowania lub współfinansowania przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej. Beneficjentami takich programów mogą być odbiorcy końcowi. Podmioty zobowiązane posiadające koncesję na obrót paliwami gazowymi oraz energią elektryczną oraz ciepłem mogą realizować programy dofinansowań w celu sfinansowania lub współsfinansowania: wymiany pieców lub kotłów opalanych paliwami stałymi, termomodernizacji, modernizacji oświetlenia, przyłączenia do sieci ciepłowniczej.
 8 grudnia 2020 roku projekt został przyjęty przez Komitet do Spraw Europejskich. 15 stycznia 2021 roku projekt został skierowany do Komisji Prawniczej. Następnie projekt zostanie skierowany do potwierdzenia przez Komitet Stały Rady Ministrów, a później do Rady Ministrów. Nowelizacja w zaproponowanym brzmieniu będzie miała neutralny wpływ na spółki z GK PGE. Projektowane zmiany mogą wpłynąć korzystnie na realizację celu wskazanego w dyrektywie EED.
Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu zmieniający rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego. Projekt jest częścią tzw. reformy rynku bilansującego podzielonej na dwa etapy – pierwszy od 1 stycznia 2021 roku oraz drugi od 1 stycznia 2022 roku. Przeprowadzenie reformy rynku bilansującego wymaga dostosowania przepisów obowiązującego rozporządzenia o funkcjonowaniu systemu elektroenergetycznego do przepisów unijnych, ponadto konieczne są zmiany w zakresie przyłączania urządzeń do sieci. Zakres proponowanych zmian obejmuje:
  • umożliwienie aktywnego udziału strony popytowej („DSR”), jednostek wytwórczych niepodlegających centralnemu dysponowaniu w rynku bilansującym (tzw. jednostki nJWCD) oraz magazynów energii elektrycznej w rynku bilansującym,
  • umożliwienie aktualizacji ofert bilansujących składanych w ramach tzw. zintegrowanego procesu grafikowania w maksymalnym możliwym zakresie do czasu zamknięcia bramki dla międzystrefowego rynku dnia bieżącego, z założeniem monitorowania uczestników rynku pod kątem potencjalnych nadużyć na rynku (wykorzystania siły rynkowej),
  • wycofanie części usług systemowych,
  • zmianę konwencji znaków na rynku bilansującym (oznaczenia dodatniego lub ujemnego dla dostaw energii na lub odbioru energii z rynku bilansującego) celem dostosowania polskiej konwencji znaków do wymagań dyrektywy Komisji Europejskiej, która ma celu umożliwienie płynnej wymiany energii elektrycznej ponad wewnętrznymi granicami UE („EB GL”),
  • zmianę zasady ustalania cen niezbilansowania i rozliczeń w celu poprawy zachęt do zbilansowania na rynkach towarowych poprzez ograniczenie możliwości arbitrażu między tymi rynkami (w szczególności rynkiem dnia następnego), a rynkiem bilansującym,
  • poprawienie zasady wyceny i rozliczeń w zakresie zarządzania ograniczeniami (redysponowania),
  • doszczegółowienie wymagań formalnych i procedur w zakresie wniosków o wydanie warunków przyłączenia,
  • wyeliminowanie kolizji z ustawą Prawo energetyczne w zakresie terminów na wydanie warunków przyłączenia oraz określania tych warunków dla mikroinstalacji,
  • odzwierciedlenie w niezbędnym zakresie relacji pomiędzy przepisami prawa krajowego i unijnego, w szczególności tzw. przyłączeniowymi kodeksami sieci.
 Rozporządzenie zostało opublikowane 16 listopada 2020 roku. Rozporządzenie co do zasady weszło w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia, z wyjątkiem części przepisów, które weszły w życie od 1 stycznia 2021 roku. Zmiana rozporządzenia będzie miała pozytywny wpływ na rozliczanie dostaw energii elektrycznej z OSP, m.in. urealniając pokrycie kosztów ponoszonych przez jednostki wytwórcze.
Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną. Rozporządzenie wprowadza następujące zmiany:
  • możliwość wydzielenia odrębnej grupy taryfowej dla odbiorców przyłączonych do sieci, którzy wykorzystują energię elektryczną wyłącznie na potrzeby funkcjonowania ogólnodostępnej stacji ładowania i świadczenia usług ładowania,
  • mechanizm konta regulacyjnego w taryfach na dystrybucję energii elektrycznej – celem tej zmiany jest stworzenie mechanizmu, który pozwoli operatorom systemów na uzyskanie przychodów pokrywających koszty uznane za uzasadnione przez Prezesa URE, wraz z uzasadnionym zwrotem z kapitału, wynikające z zatwierdzonych taryf, które mogą nie być przez tych operatorów faktycznie osiągane lub są osiągane w wielkościach wyższych niż przyjmowane do kalkulacji taryf, zapewnienie odbiorcom końcowym możliwości otrzymywania informacji o rozliczeniach za dostarczoną energię oraz faktur w formie elektronicznej.
 13 listopada 2020 roku rozporządzenie zostało podpisane przez Ministra Klimatu. Wprowadzany przez rozporządzenie mechanizm konta regulacyjnego jest pozytywnie oceniany przez sektor dystrybucji. Oczekuje się, że przyczyni się do uzyskania przez przedsiębiorstwa dystrybucyjne przychodów pozwalających na pokrycie kosztów uzasadnionych wraz ze wzrostem z kapitału.

Należy się spodziewać, że wyodrębnienie oddzielnych grup taryfowych dedykowanych stacją ładowania w pierwszych latach obowiązywania negatywnie wpłynie na przedsiębiorstwa dystrybucyjne.

ZAGRANICZNE OTOCZENIE REGULACYJNE

Powiększ

Segmenty Regulacja Cele regulacji Ostatnie rozstrzygnięcia Kolejny etap Wpływ na GK PGE

 

 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające ramy na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej (Europejskie prawo o klimacie). Wprowadzenie dla UE prawnie wiążącego celu neutralności klimatycznej do 2050 roku, określenie nowego celu redukcji emisji na 2030 rok. 4 marca 2020 roku przedstawiony został wniosek legislacyjny dotyczący Europejskiego prawa o klimacie. Do głównych proponowanych przez KE rozwiązań należą:
  •  wprowadzenie prawnie wiążącego celu neutralności klimatycznej do 2050 roku,
  • do 30 czerwca 2021 roku KE przedstawi stosowne wnioski legislacyjne m.in. w sprawie rewizji dyrektywy ETS oraz legislacji powiązanej, w tym dyrektywy w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych i dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej oraz dyrektywy w sprawie opodatkowania energii („ETD”).

17 września 2020 roku KE przedstawiła dokument roboczy zawierający ocenę skutków ambitniejszego celu klimatycznego UE na 2030 rok, który towarzyszył komunikatowi: „Ambitniejszy cel klimatyczny Europy do 2030”. Na podstawie oceny wpływu KE zaktualizowała wniosek legislacyjny wskazując, że cel redukcji emisji do 2030 roku powinien wynieść co najmniej 55%.

8 października 2020 roku PE przyjął w głosowaniu plenarnym stanowisko, dotyczące wniosku legislacyjnego KE, w ramach którego zaproponował m.in. cel redukcyjny na 2030 rok na poziomie 60% względem 1990 roku oraz obowiązek osiągnięcia przez każde państwo członkowskie zerowego poziomu emisji gazów cieplarnianych netto najpóźniej do 2050 roku.

9 października 2020 roku Prezydencja Niemiecka w Radzie UE przedstawiła propozycję podejścia ogólnego (general approach). Propozycja ta nie zakłada przyjęcia celu neutralności klimatycznej na poziomie krajowym oraz zakłada przyjęcie 55% celu redukcji emisji do 2030 roku względem 1990 roku.

10–11 grudnia 2020 roku Rada Europejska przyjęła co najmniej 55 % cel redukcji emisji do 2030 roku w porównaniu z poziomem z roku 1990.

 Uzgodnienie treści projektu rozporządzenia powinno zakończyć się w I półroczu 2021 roku.

Do 30 czerwca 2021 roku spodziewana jest publikacja odnośnych wniosków legislacyjnych zapowiedzianych w ramach Europejskiego prawa o klimacie

 Poprawa konkurencyjności źródeł odnawialnych i w krótkiej perspektywie czasu jednostek gazowych, kosztem jednostek wytwórczych wykorzystujących paliwa wysokoemisyjne.

Wzrost kosztów operacyjnych konwencjonalnego wytwarzania energii elektrycznej.
Segmenty Regulacja Cele regulacji Ostatnie rozstrzygnięcia Kolejny etap Wpływ na GK PGE

 

 

 Dyrektywa 2003/87/WE ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w UE (dyrektywa ETS) i akty wykonawcze oraz delegowane,
Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (decyzja MSR).		 Przeciwdziałanie zmianom klimatu i realizacja zobowiązań wynikających z Porozumienia Paryskiego.
Stworzenie poprzez odpowiedni sygnał cenowy CO2 zachęt inwestycyjnych do rozwijania źródeł niskoemisyjnych.		 W przedstawionym 4 marca 2020 roku przez KE wniosku legislacyjnym dotyczącym Europejskiego prawa o klimacie zapowiedziano m.in., że do 30 czerwca 2021 roku KE oceni, w jaki sposób należałoby zmienić unijne akty prawne, wdrażające cel UE na 2030 rok, aby umożliwić osiągnięcie nowego celu redukcji emisji oraz osiągnąć cel neutralności klimatycznej.
KE zakłada na przestrzeni najbliższego roku opracowanie kolejnej rewizji dyrektywy ETS i potencjalnie decyzji MSR.17 września 2020 roku KE przedstawiła dokument roboczy zawierający ocenę skutków ambitniejszego celu klimatycznego UE na 2030 rok, który towarzyszył komunikatowi: „Ambitniejszy cel klimatyczny Europy do 2030”. Na podstawie oceny wpływu KE zaktualizowała wniosek legislacyjny wskazując, że cel redukcji emisji do 2030 roku powinien wynieść co najmniej 55%.13 listopada 2020 roku KE rozpoczęła konsultacje szczegółowego formularza dotyczącego rewizji dyrektywy ETS oraz rewizji decyzji MSR.
W ramach rozważanych kierunków rewizji systemu ETS, poza podniesieniem samego celu redukcji emisji zakłada się poszerzenie zakresu EU ETS o sektory transportu i budynki. Przyszłość bezpłatnego przydziału uprawnień dla przemysłu będzie zależeć od finalnych rozstrzygnięć dotyczących wprowadzenia mechanizmu CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism).		 Zakończenie konsultacji publicznych szczegółowego formularza – 5 lutego 2021 roku.

Wnioski legislacyjne dotyczące kolejnej rewizji europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych m.in. dyrektywy ETS oraz potencjalnie decyzji MSR mają zostać przedstawione w czerwcu 2021 roku.

 Poprawa konkurencyjności źródeł odnawialnych i w krótkiej perspektywie czasu jednostek gazowych, kosztem jednostek wytwórczych wykorzystujących paliwa wysokoemisyjne.

Wzrost kosztów operacyjnych konwencjonalnego wytwarzania energii elektrycznej.

Możliwe uzyskanie bezpośredniego wsparcia inwestycyjnego od 2021 roku w ramach Funduszu Modernizacyjnego.

Kolejna rewizja dyrektywy ETS i decyzji MSR spowoduje dalszy wzrost cen uprawnień do emisji.
Segmenty Regulacja Cele regulacji Ostatnie rozstrzygnięcia Kolejny etap Wpływ na GK PGE

 

 

 Rewizja dyrektywy w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (dyrektywa OZE) i dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej (dyrektywa EED) oraz dyrektywy w sprawie opodatkowania energii (dyrektywa ETD). Dostosowanie legislacji związanej z promocją energii odnawialnej, efektywnością energetyczną i opodatkowaniem energii do nowego celu klimatycznego. 4 marca 2020 roku KE opublikowała plan działania oraz wstępną ocenę wpływu dla rewizji dyrektywy ETD. Rewizja dyrektywy ETD ma dotyczyć m.in. przeglądu stawek akcyzy i powiązania minimalnych stawek podatkowych z emisjami gazów cieplarnianych. KE postuluje także odejście od jednomyślności w Radzie na rzecz głosowania większością kwalifikowaną.

3 sierpnia 2020 roku KE rozpoczęła proces konsultacji rewizji dyrektywy OZE oraz dyrektywy EED, który ma odzwierciedlić wyższy cel redukcji emisji do 2030 roku. Zgodnie z oceną skutków ambitniejszego celu klimatycznego UE na 2030 rok, w odniesieniu do celu redukcji wynoszącego 55%, udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w skali całej UE powinien osiągnąć 38-40% (obecnie cel ten wynosi 32%), a w odniesieniu do efektywności energetycznej przełożyłby się na spadek zużycia energii finalnej i pierwotnej odpowiednio o 39–41% i 36–37% (aktualnie cel poprawy efektywności energetycznej to 32,5%).

17 listopada 2020 roku KE rozpoczęła konsultacje publiczne szczegółowych formularzy dotyczących rewizji dyrektyw OZE i EED.

19 listopada 2020 roku KE przedstawiła unijną strategię offshore. Strategia przewiduje, że w 2030 roku łączna moc morskich elektrowni wiatrowych w UE wyniesie 60 GW, a w 2050 roku – 300 GW. Potencjał dla obszaru Morza Bałtyckiego oszacowano na 93 GW w 2050 roku.

 Przygotowanie raportu z konsultacji publicznych, opiniowania i uZakończenie konsultacji publicznych dotyczących rewizji dyrektyw OZE i EED – 9 lutego 2021 roku.

Publikacja wniosków legislacyjnych dotyczących rewizji dyrektyw ETD, OZE i EED spodziewana jest w czerwcu 2021 roku.

 Poprawa konkurencyjności niskoemisyjnych źródeł energii w porównaniu do energii ze źródeł wysokoemisyjnych.

Większy udział źródeł odnawialnych w polskim miksie energetycznym do 2030 roku.
Segmenty Regulacja Cele regulacji Ostatnie rozstrzygnięcia Kolejny etap Wpływ na GK PGE
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady
w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej
i uchylające rozporządzenie (UE) nr 347/2013 (rewizja rozporządzenia TEN-E).		 Określenie wytycznych dotyczących rozwoju obszarów transeuropejskiej infrastruktury energetycznej przyczyniających się do osiągnięcia celów klimatycznych UE do 2030 roku oraz celu neutralności klimatycznej do 2050 roku.
Określenie nowych kryteriów dla projektów PCI.		 15 grudnia 2020 roku KE przedstawiła wniosek legislacyjny dotyczący rewizji rozporządzenia TEN-E. Celem rewizji jest konieczność dostosowania zasad rozwoju infrastruktury do celów Europejskiego Zielonego Ładu, gdyż nie odzwierciedlają one w pełni celu osiągnięcia neutralności klimatycznej UE w 2050 roku.
Rozporządzenie TEN-E określa ramy wyłaniania tzw. projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania (PCI), które mogą uzyskać wsparcie finansowe w ramach instrumentu „Łącząc Europę” – muszą one wykazać zgodność z zasadą „nie wyrządzania istotnej szkody” zawartą w rozporządzeniu dot. taksonomii. Statusu PCI nie będą mogły uzyskać już projekty dotyczące infrastruktury gazu ziemnego i ropy naftowej.
Zaproponowano wzmocnienie roli Europejskiej Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) i KE w procesie tworzenia dziesięcioletnich planów rozwoju sieci oraz usprawnienia w obszarze uzyskiwania pozwoleń dla PCI. Projekt przewiduje nowe rozwiązania dla rozwoju infrastruktury offshore:
  • do 31 lipca 2022 roku państwa członkowskie mają określić potencjał offshore do 2050 roku, z pośrednimi celami w 2030 roku i 2040 roku dla danego obszaru morskiego,
  • na podstawie tych danych do 31 lipca 2023 roku, Europejska Sieć Operatorów Systemów Przesyłowych Energii Elektrycznej (ENTSO-E) przedstawi plany rozwoju zintegrowanej sieci morskiej,
  • utworzenie priorytetowych korytarzy dla morskich sieci (w tym dla obszaru Morza Bałtyckiego), stworzenie jednego punktu kontaktowego dla morskich sieci offshore,
  • wprowadzenie nowego kryterium dla projektów hybrydowych offshore, w myśl unijnej strategii offshore.

W obszarze dystrybucji projekt przewiduje m.in. w zakresie obszaru inteligentnych sieci w elektroenergetyce realizację projektów zapewniających integrację nowych form wytwarzania, magazynowania i zużycia energii, jak też ułatwienia w uzyskiwaniu pozwoleń przez PCI będące projektami małej skali w tym obszarze, jak też modyfikację warunków kwalifikowalności tych projektów.

 Wniosek legislacyjny został skierowany do rozpatrzenia w Parlamencie Europejskim oraz do Rady w celu opracowania podejścia ogólnego. Możliwe trilogi mogłyby rozpocząć się najwcześniej w połowie 2021 roku.
Nowe zasady miałyby obowiązywać od 1 stycznia 2022 roku.Pierwsza lista PCI w formie aktu delegowanego na bazie wkładu grup regionalnych ma zostać opublikowana do 30 listopada 2023 roku.		 Określenie zasad realizacji projektów wspólnego zainteresowania (PCI) – potencjalna szansa na uzyskanie wsparcia dla inwestycji GK PGE.
Powiększ

Segmenty Regulacja Cele regulacji Ostatnie rozstrzygnięcia Kolejny etap Wpływ na GK PGE
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/943 w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej (rozporządzenie EMR). Stworzenie prawnych ram dla dalszej integracji wewnętrznego rynku energii elektrycznej. Rozporządzenie weszło w życie 4 lipca 2019 roku, przy czym większość jego przepisów jest stosowana od 1 stycznia 2020 roku.

2 października 2020 roku Agencja ACER zatwierdziła zaproponowane przez ENTSO-E metodyki określające:

  • sposób przeprowadzenia oceny wystarczalności zasobów na poziomie europejskim (ERAA),
  • sposób liczenia kosztu kapitałowego nowej jednostki (CONE), normy niezawodności oraz wartości niedostarczonej energii (VoLL).

22 grudnia 2020 roku Agencja ACER zatwierdziła zaproponowane przez ENTSO-E metodyki określające wspólne zasady odnoszące się do udziału mocy zagranicznych w mechanizmach mocowych. Decyzja Agencji ACER obejmuje:

  • metodę wyliczania maksymalnych wejściowych zdolności wytwórczych na potrzeby transgranicznego udziału mocy zagranicznych w mechanizmach mocowych,
  • metodę podziału przychodów OSP,
  • wspólne zasady przeprowadzania kontroli dostępności,
  • wspólne zasady dot. płatności z tytułu niedostępności,
  • warunki prowadzenia rejestru zainteresowanych dostawców zdolności wytwórczych,
  • wspólne zasady identyfikowania zdolności wytwórczych kwalifikujących się do udziału w mechanizmie mocowym.
 Do 5 lipca 2021 roku ENTSO-E ma ustanowić rejestr zagranicznych dostawców mocy. Istniejące jednostki, które przekraczają standard emisji 550 g CO2/kWh (EPS 550) oraz emitują 350 kg CO2/kW/rok (CB 350) nie będą mogły uzyskiwać płatności z rynku mocy od 1 lipca 2025 roku.
Potencjalny spadek wolumenu i ceny energii sprzedawanej na rynku hurtowym przez krajowe jednostki ze względu na zwiększony import, stopniowe zastępowanie istniejących jednostek wytwórczych przez nowe, spełniające standardy emisyjne.
Powiększ

Regulacja Cele regulacji Ostatnie rozstrzygnięcia Kolejny etap Wpływ na GK PGE
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST). Zapewnienie ram finansowych dla transformacji regionów w kierunku realizacji neutralności klimatycznej na poziomie całej UE. 14 stycznia 2020 roku KE przedstawiła propozycję rozporządzenia ustanawiającego Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.

W dniach 17-21 lipca 2020 roku odbyło się nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej, podczas którego uzgodniono, m.in. iż:

  • wielkość FST ma wynieść 17,5 mld EUR, z czego 7,5 mld EUR będzie pochodzić z Wieloletnich Ram Finansowych na lata 2021-2027 (WRF 2021-2027), a 10 mld EUR będzie pochodzić z Next Generation EU,
  • dostęp do środków z FST będzie ograniczony do 50% alokacji dla danego państwa członkowskiego w przypadku, gdy nie zobowiązało się ono do realizacji celu zakładającego osiągnięcie przez UE neutralności klimatycznej do 2050 roku. Pozostałe 50% środków zostanie udostępnionych po przyjęciu takiego zobowiązania.

16 września 2020 roku PE przyjął swoje stanowisko odnośnie rozporządzenia ustanawiającego FST.

9 grudnia 2020 roku w wyniku przeprowadzonych negocjacji PE i Rada osiągnęły porozumienie polityczne odnośnie tego rozporządzenia. Najważniejsze kwestie tego porozumienia dotyczą:

  • uzależnienia dostępu do 50% alokacji przypadającej na dane państwo członkowskie od zobowiązania się do realizacji celu neutralności klimatycznej UE do 2050 roku. Spełnienie tego warunku będzie sprawdzane na koniec każdego roku począwszy od 2022 roku. W przypadku braku deklaracji co do przyjęcia celu w danym roku 50% alokacji na dane państwo członkowskie z poprzedniego roku przepada w roku następującym po roku sprawdzenia tego warunku;
  • możliwości finansowania z FST inwestycji w OZE, w sieci dla OZE, w magazynowanie energii, w efektywność energetyczną oraz niskoemisyjny lokalny transport. Z FST finansowane mogą być również inwestycje w cyfryzację, innowacje cyfrowe, łączność cyfrową oraz w źródła wytwórcze w ciepłownictwie oparte o OZE;
  • zakazu finansowania z FST inwestycji związanych z wydobyciem, przetwórstwem, transportem, przesyłem, magazynowaniem i spalaniem paliw kopalnych;
  • współfinansowania z FST w wysokości do 85% dla najmniej rozwiniętych regionów (są to regiony z PKB per capita poniżej 75% średniej dla UE-27), 70% dla regionów transformujących się (są to regiony z PKB per capita pomiędzy 75% a 100% średniej dla UE-27) i 50% dla rozwiniętych (są to regiony z PKB per capita powyżej 100% średniej UE-27);
  • warunkiem otrzymania środków z FST jest przygotowanie przez państwo członkowskie we współpracy z władzami lokalnymi i regionalnymi terytorialnych planów sprawiedliwej transformacji obejmujących jeden lub więcej regionów. Plany te powinny zawierać opis procesu transformacji w kierunku neutralnej klimatycznie gospodarki, w tym wskazanie osi czasu z głównymi krokami dla osiągnięcia celów klimatycznych i energetycznych UE do 2030 roku oraz neutralnej klimatycznie gospodarki do 2050 roku.
 Proces legislacyjny dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji z udziałem Rady i PE ma zostać zakończony w I kwartale 2021 roku. Potencjalnie możliwe dofinansowanie działań i inwestycji realizowanych na terenach regionów węglowych kwalifikujących się do uzyskania wsparcia z FST.
Rozporządzenie PE i Rady ustanawiające Instrument na Rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Zapewnienie ram finansowych dla odbudowy gospodarki UE po pandemii COVID-19 oraz zwiększenia jej odporności na szoki gospodarcze. 28 maja 2020 roku KE przedstawiła propozycję rozporządzenia ustanawiającego Instrument na Rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności.

17-21 lipca 2020 roku odbyło się nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej, podczas którego uzgodniono, że:

  • wielkość Instrumentu wyniesie 672,5 mld EUR, z czego 312,5 mld EUR grantów i 360 mld EUR pożyczek. Polska powinna otrzymać z Instrumentu 57 mld EUR, z tego ok. 23 mld EUR w formie dotacji,
  • 70% środków z Instrumentu powinno zostać wydatkowane w latach 2021-2022, a pozostałe 30% środków powinno zostać wydatkowane w 2023 roku,
  • wydatkowanie środków z Instrumentu powinno być zgodne z Porozumieniem Paryskim i nie powinno szkodzić zasadom Europejskiego Zielonego Ładu.

13 listopada 2020 roku PE przyjął swoje stanowisko odnośnie rozporządzenia ustanawiającego Instrument na Rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności.

18 grudnia 2020 roku w wyniku przeprowadzonych negocjacji PE i Rada osiągnęły porozumienie polityczne odnośnie tego rozporządzenia. Najważniejsze kwestie tego porozumienia dotyczą:

  • konieczności przygotowania przez dane państwo członkowskie Krajowego Planu Odbudowy (KPO) w celu pozyskania środków z Instrumentu. W planie tym należy przedstawić plan reform i inwestycji na lata 2021-2023. Plan ten musi zostać przedłożony KE do zatwierdzenia;
  • w ramach danego KPO minimum 37% alokacji musi być przeznaczone na cele klimatyczne;
  • wsparcie z Instrumentu otrzymać mogą tylko działania, które przestrzegają zasady nie wyrządzania istotnej szkody. KE ma przygotować w tym zakresie techniczne wytyczne;
  • wprowadzenia metodologii przyczyniania się do celów klimatycznych, zgodnie z którą poszczególnym działaniom przypisywany jest współczynnik. Na jego podstawie przeliczane są wydatki na dane działanie w celu określenia w jakim stopniu wydatki te przyczyniają się do celu określającego, iż minimum 37% alokacji w ramach danego KPO ma być przeznaczone na cele klimatyczne;
  • w 2021 roku KE będzie wypłacała zaliczki w wysokości 13% alokacji na dane państwo członkowskie;
  • wypłaty w ramach Instrumentu odbywają się do 31 grudnia 2026 roku. Następują one na żądanie danego państwa członkowskiego przedstawione KE po osiągnięciu uzgodnionych z KE celów i kamieni milowych wskazanych w KPO i po pozytywnej ocenie przez KE spełnienia tych celów i kamieni milowych.

12 lutego 2021 roku KE opublikowała techniczne wytyczne do tego rozporządzenia odnośnie zasady niewyrządzenia istotnej szkody. Zgodnie z tymi wytycznymi wsparcie z Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności mogą otrzymać inwestycje w źródła wytwórcze oparte o gaz oraz kogeneracja gazowa w państwach członkowskich, które stoją przed istotnymi wyzwaniami związanymi z odejściem od węgla pod warunkiem, że:

  • wsparcie to przyczyni się do unijnych celów dekarbonizacji na lata 2030 i 2050;
  • źródła te będą cechowały się emisyjnością poniżej 250 g CO2e/kWh w cyklu życia lub będą dostosowane do użycia gazów odnawialnych lub zdekarbonizowanych.
 Rozporządzenie zostało opublikowane w dniu 18 lutego 2021 roku i weszło w życie w dniu 19 lutego 2021 roku..

W kwietniu 2021 roku KPO powinien zostać przekazany do KE.

 Szansa na dofinansowanie inwestycji zgłoszonych do KPO.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (rozporządzenie dot. taksonomii) i akty delegowane do tego rozporządzenia. Ułatwienie finansowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego w UE. Rozporządzenie dot. taksonomii zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE 22 czerwca 2020 roku, po czym weszło w życie 12 lipca 2020 roku.
W marcu 2020 roku Techniczna Grupa Ekspertów opublikowała raport końcowy.
W raporcie tym Techniczna Grupa Ekspertów:
  • nie rekomendowała na obecnym etapie uznania energii jądrowej za zrównoważoną ze względu na nie spełnienie kryterium „niewyrządzania istotnej szkody”, jednocześnie zalecając dalsze prace w tej kwestii w przyszłości przez grupę z pogłębioną wiedzą techniczną w tym temacie,
  • wskazuje w przypadku źródeł wytwórczych opartych o gaz, iż za zrównoważone uważane są te działania, w przypadku których emisje w cyklu życia są poniżej 100g CO2e/kWh, przy czym próg ten ma być obniżany do 0g CO2e/kWh do 2050 roku.

1 października 2020 roku KE powołała Platformę ds. zrównoważonego finansowania (Platform on Sustainable Finance), która zastąpiła Techniczną Grupę Ekspertów i która ma doradzać KE w kwestiach związanych ze zrównoważonym finansowaniem.

18 grudnia 2020 roku zakończyły się publiczne konsultacje projektu aktu delegowanego określającego szczegółowe techniczne kryteria przesiewowe, na podstawie których dokonywana będzie ocena działalności ekonomicznej w celu stwierdzenia, czy dana działalność jest prowadzona w sposób zrównoważony pod względem środowiskowym w odniesieniu do zapobiegania zmianom klimatycznym i w zakresie adaptacji do zmian klimatycznych.

 Przygotowanie przez KE aktów delegowanych określających szczegółowe techniczne kryteria przesiewowe, na podstawie których dokonywana będzie ocena działalności ekonomicznej w celu stwierdzenia, czy dana działalność jest prowadzona w sposób zrównoważony pod względem środowiskowym: w zakresie gazu – I lub II kwartał 2020 roku, a w zakresie energii jądrowej – do końca 2021 roku. Możliwy wpływ na dostępność oraz koszt środków finansowych pozyskiwanych przez spółki GK PGE na inwestycje. Kwestia uznania energii jądrowej i gazu za zrównoważone pod względem środowiskowym zostanie ustalona na podstawie treści aktów delegowanych.

Obowiązek włączania do oświadczenia na temat informacji niefinansowych lub skonsolidowanego oświadczenia na temat informacji niefinansowych, informacji odnośnie udziału w obrocie, CAPEX-ie i OPEX-ie działalności zrównoważonych pod względem środowiskowym.

DODATKOWE INFORMACJE Z OBSZARU ZAGRANICZNEGO OTOCZENIA REGULACYJNEGO

Powiększ

ZASKARŻENIE DECYZJI KE W SPRAWIE NIEWNOSZENIA ZASTRZEŻEŃ DO POLSKIEGO RYNKU MOCY

Segmenty Regulacja Cele regulacji Ostatnie rozstrzygnięcia Kolejny etap Wpływ na GK PGE

 

 Wpływ na GK PGE Skarga na decyzję KE o niewnoszeniu zastrzeżeń do polskiego rynku mocy (sygn. SA 46100), sygn. T-167/19 Skarga ma na celu unieważnienie decyzji KE o niewnoszeniu zastrzeżeń do polskiego rynku mocy, wydanej w ramach postępowania pomocowego o sygn. SA 46100. 14 marca 2019 roku spółki Tempus Energy Germany oraz T Energy Sweden złożyły skargę na decyzję KE w sprawie polskiego rynku mocy (sprawa T-167/19). Skrót głównych zarzutów i argumentów przytoczonych w skardze został opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE 6 maja 2019 roku. Z opublikowanego streszczenia wynika, że skarżący powołuje się m.in. na brak wszczęcia przez KE formalnego postępowania wyjaśniającego (drugiego etapu oceny mechanizmu mocowego) oraz rzekomo dyskryminacyjne traktowanie w ramach polskiego rynku mocy jednostek zarządzania popytem („DSR”). Wpływ na rozpoznanie skargi może mieć toczące się obecnie przed Trybunałem Sprawiedliwości postępowanie z odwołania w sprawie Tempus Energy i Tempus Energy Technology przeciwko KE (sygn. C-57/19 P). Odpowiednio do wyników rozstrzygnięcia sporu, sprawa może wpłynąć na warunki wykonywania i zawierania kontraktów mocowych w ramach polskiego rynku mocy
Poprzednia strona
Otoczenie konkurencyjne
Następna strona
O raporcie

Wyniki wyszukiwania