Zarządzanie ryzykiem

Fundamentem trwałości organizacji jest umiejętna identyfikacja ryzyk i wdrażanie mechanizmów zapobiegających ich realizacji.

Odpowiedzialny rozwój PGE wymaga wielowymiarowego i wielopoziomowego systemu zarządzania ryzykiem.

Spółki z Grupy Kapitałowej PGE, podobnie jak inne podmioty z sektora elektroenergetycznego, narażone są na ryzyka i zagrożenia wynikające ze specyfiki prowadzonej działalności operacyjnej oraz funkcjonowania w określonym otoczeniu rynkowym i regulacyjno-prawnym.

PGE S.A., jako Centrum Korporacyjne zarządzające Grupą, kreuje i wdraża rozwiązania w zakresie architektury zintegrowanego zarządzania ryzykiem w GK PGE. W szczególności kształtuje polityki, standardy i praktyki zarządzania ryzykiem w GK PGE, opracowuje i rozwija wewnętrzne narzędzia IT wspomagające proces, określa globalny apetyt na ryzyko oraz adekwatne limity, a także monitoruje ich poziomy.

W GK PGE zarządzanie ryzykiem realizowane jest w oparciu o model GRC (Governance – Risk – Compliance). Umożliwia to dopasowanie i integrację procesu na wszystkich poziomach zarządzania w poszczególnych obszarach działalności.

Governance – ustanowienie na najwyższym poziomie zarządczym Komitetu Ryzyka raportującego bezpośrednio do Zarządu PGE S.A. gwarantuje nadzór nad efektywnością procesów zarządzania ryzykiem w całej Grupie.

Risk – zdefiniowanie funkcji zarządzania ryzykiem w ramach Departamentu Ryzyka i Ubezpieczeń umożliwia niezależną ocenę poszczególnych ryzyk (ERM – Enterprise Risk Management, rynkowych, finansowych) i ich wpływu na Grupę PGE.

Compliance – wydzielenie funkcji compliance gwarantuje prowadzenie przez Grupę PGE działalność w zgodzie z uwarunkowaniami prawnymi oraz zapewnia przestrzeganie przyjętych norm wewnętrznych, wzmacnia monitoring otoczenia prawnego zwiększając skuteczność identyfikacji potencjalnych luk.

Zarządzanie ryzykiem uwzględnia ponadto model trzech linii obrony, w ramach którego w procesie przeciwdziałania ryzykom biorą udział właściciele ryzyk na poziomie operacyjnym, Departament Ryzyka i Ubezpieczeń oraz Komitet Ryzyka, jak również Departament Audytu poprzez niezależne okresowe oceny kluczowych elementów systemu zarządzania ryzykiem.

Grupa Kapitałowa PGE konsekwentnie rozwija kompleksowy system zarządzania ryzykami. Grupa ocenia i analizuje ryzyka w kluczowych spółkach. Mechanizmy identyfikacji obszarów narażonych na ryzyko oraz sposoby pomiaru jego poziomu podlegają ciągłej weryfikacji i doskonaleniu, dzięki czemu istotne ryzyka dotyczące poszczególnych segmentów działalności są utrzymywane w ustalonych granicach poprzez ograniczanie negatywnych skutków tych zagrożeń oraz podejmowanie działań wyprzedzających lub naprawczych. Wszystkie zidentyfikowane i oceniane ryzyka dotyczące bieżącej działalności Grupy umieszczone są w rejestrze ryzyk (księgi ryzyk) prowadzonym przez Departament Ryzyka i Ubezpieczeń w PGE S.A. W księgach ryzyk odzwierciedlane są zmiany wartości poszczególnych parametrów ryzyka wraz z informacją o realizowanych działaniach mitygujących (zmniejszających prawdopodobieństwo wystąpienia i minimalizujących negatywne skutki ryzyka).

Czynniki ryzyka i działania mitygujące

Tabele poniżej przedstawiają najistotniejsze ryzyka zidentyfikowane w GK PGE wraz z ich oceną w perspektywie do końca 2021 roku. Poziom ryzyka oznacza jego potencjalny finansowy wpływ na wyniki Grupy, a perspektywa ryzyka (trend), przypuszczalny kierunek rozwoju ryzyka. Ocena opisanych ryzyk, uwzględnia wpływ na nie pandemii COVID-19, tj. fakt ten nie jest traktowany niezależnie jako oddzielne ryzyko.

Poziom ryzyka Działania mitygujące
i narzędzia służące zarządzaniu ryzykiem
Perspektywa ryzyka w kolejnym okresie
poziom niski ryzyko, które nie stwarza zagrożenia i może być tolerowane
poziom średni ryzyko, co do którego powinna być przygotowana odpowiednia reakcja, oparta na analizie kosztów i korzyści
poziom wysoki ryzyko nietolerowalne, wymagające podjęcia bezzwłocznej i aktywnej reakcji na ryzyko, zmierzającej do jednoczesnego zmniejszenia możliwych skutków oraz prawdopodobieństwa jego wystąpienia

Poziom ryzyka Działania mitygujące i narzędzia służące zarządzaniu ryzykiem
Perspektywa ryzyka w kolejnym okresie
Ryzyka rynkowe i produktowe

związane z cenami i wolumenami oferowanych produktów i usług

Marża brutto na energii elektrycznej z aktywów wytwórczych GK PGE i obrocie produktami powiązanymi – jej wysokość wynika z niepewności co do przyszłych poziomów i zmienności cen rynkowych (cen energii elektrycznej oraz cen kluczowych produktów energetycznych – CO2, paliw, w tym w szczególności węgla kamiennego, gazu i cen praw majątkowych)

 

  • Optymalizacja aktywów wytwórczych – określenie scenariuszy produkcyjnych dla zaktualizowanych parametrów rynkowych energii elektrycznej, CO2 i paliw.
  • Wykorzystanie jednolitych założeń organizacji procesu w kontekście strategii handlowych i planowania średnioterminowego (strategia zabezpieczania kluczowych ekspozycji w obszarze obrotu energią elektryczną i produktami powiązanymi odpowiadająca apetytowi na ryzyko w horyzoncie średnioterminowym).
  • Ustalanie poziomu zabezpieczenia pozycji z uwzględnieniem wyników pomiaru ryzyka cen energii elektrycznej i produktów powiązanych, opartego o miary „at risk”. Docelowe poziomy zabezpieczenia określane są z uwzględnieniem sytuacji finansowej Grupy, w szczególności biorąc pod uwagę założone cele wynikające z przyjętej strategii.
  • Monitorowanie ekspozycji dla poszczególnych obszarów w odniesieniu do wyznaczonych limitów i strategii zabezpieczenia określonych przez Komitet Ryzyka lub Zarząd PGE S.A. poprzez raporty operacyjne sporządzane przez obszar ryzyka w PGE S.A.
  • Badanie, monitorowanie oraz analiza rynków energii elektrycznej i trendów w sektorze w celu optymalnego wykorzystania możliwości wytwórczych i sprzedażowych.
  • Pozyskiwanie nowych klientów – dywersyfikacja kanałów dotarcia do odbiorców końcowych oraz różnicowanie grupy docelowych poprzez utrzymanie rozbudowanego portfolio produktowego i dopasowanie ofert do rynku.
  • Utrzymywanie dotychczasowych klientów – zdywersyfikowany portfel ofert lojalizujących oraz działania o charakterze pozyskaniowym oraz specjalne oferty dedykowane dla klientów utraconych na rzecz konkurencji.
  • Dbałość o wysoką jakość obsługi poprzez budowanie kompetencji wśród pracowników oraz kształtowanie relacji w obszarze klientów biznesowych i indywidualnych.
Wolumen sprzedaży energii elektrycznej – będący pochodną niepewności związanej z kształtowaniem się wskaźników makroekonomicznych wpływających na zapotrzebowanie na energię elektryczną i towary energetyczne, w tym m.in. w kontekście wpływu pandemii COVID-19 i podejmowanych działań zaradczych
Taryfy (ceny regulowane) – wynikające
z obowiązku zatwierdzania dla odpowiednich grup podmiotów stawek dotyczących usług dystrybucyjnych, cen energii elektrycznej i ciepła
Rynek Mocy – wynikające z niepewności związanej z wstrzymaniem płatności z rynku mocy i zagrożeń związanych z dotrzymaniem zobowiązań wynikających z obowiązku mocowego jednostek rynku mocy

Poziom ryzyka Działania mitygujące i narzędzia służące zarządzaniu ryzykiem
Perspektywa ryzyka w kolejnym okresie
Ryzyka majątkowe

związane z rozwojem i utrzymaniem majątku

Awarie i szkody w majątku – związane z eksploatacją i degradacją w czasie urządzeń i obiektów energetycznych oraz ich ochroną przed czynnikami destrukcyjnymi (m.in. pożary, skutki zjawisk pogodowych, dewastacja)
  • Dywersyfikacja dotychczasowej struktury źródeł produkcyjnych, wprowadzanie technologii ograniczającej negatywny wpływ czynników atmosferycznych.
  • Aktywna realizacja strategii rozwoju i unowocześniania własnych mocy wytwórczych.
  • Dokonywanie bieżących remontów zgodnie z najwyższymi standardami sektorowymi.
  • Ubezpieczenie najważniejszych aktywów wytwórczych na wypadek awarii oraz powstania szkód w majątku. Składniki majątku ubezpieczane są w oparciu o analizę kosztów ubezpieczenia, dostępnych pojemności rynków ubezpieczeniowych na określone ryzyka lub dla poszczególnych rodzajów aktywów, kosztów związanych z ewentualnym odtworzeniem majątku i potencjalnie utraconych przychodów.
  • Systematycznie poprawiana jest niezawodność dostaw energii elektrycznej do odbiorców końcowych poprzez modernizację sieci dystrybucyjnej.
  • Stałe monitorowanie przepisów i regulacji prawnych dotyczących ochrony środowiska oraz polityki energetycznej.
Rozwój i inwestycje – związane ze strategicznym planowaniem powiększania potencjału wytwórczego, dystrybucyjnego i sprzedażowego oraz prowadzeniem bieżącej działalności inwestycyjnej

Poziom ryzyka Działania mitygujące i narzędzia służące zarządzaniu ryzykiem
Perspektywa ryzyka w kolejnym okresie
Ryzyka operacyjne

związane z realizacją bieżących procesów gospodarczych

 

 

 

 

 

 

Produkcja energii elektrycznej i ciepła – związana z planowaniem produkcji i wpływem czynników kształtujących możliwości produkcyjne
  • Optymalizacja czasu życia urządzeń i dyspozycyjności kluczowych składników majątku.
  • Terminowe przeglądy, remonty i modernizacje posiadanego majątku.
  • Optymalizacja kosztów m.in. poprzez monitorowanie cen i stanu zapasów paliw oraz zabezpieczenie ich dostaw w postaci długoterminowych kontraktów z dostawcami oraz formuł ustalania cen.
  • Monitorowanie zmian prawnych i zmian norm technicznych w zakresie produktów ubocznych.
  • Inwestycje w poprawę sprawności procesu spalania.
  • Stałe monitorowanie dostępności usług za pomocą Systemu Monitorowania Usług („SMU”)
  • Tworzenie Planów Ciągłości Działania dla krytycznych systemów, opracowywanie i testowanie procedur awaryjnych.
  • Dostosowanie do wymogów m.in. ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa, przygotowanie do wdrożenia systemu ISO 27001.
  • Bieżący monitoring zmian w przepisach prawa.
  • Szkolenia w zakresie regulacji zapobiegających praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
  • Wymóg zapoznania się z Dobrymi Praktykami Zakupowymi oraz z Kodeksem Postępowania dla Partnerów Biznesowych Spółek GK PGE.
  • Ścieżka akceptacji oraz regulacje wewnętrzne dotyczące procesu zakupowego.
  • Kontrola środowiska pracy.
  • Szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
  • Informowanie o zagrożeniach, obostrzeniach i zasadach związanych z COVID-19 (dedykowana zakładka w Intranecie).
  • Prowadzenie intensywnego i skutecznego dialogu w celu uniknięcia eskalacji ewentualnych sporów ze stroną społeczną oraz wypracowania jak najkorzystniejszych rozwiązań w obszarze zatrudnienia i związanych z tym kosztów w ramach GK PGE.
  • Aktywny udział PGE w programach stażowych oraz współpracy z ośrodkami edukacji w celu zapewnienia dopływu wykwalifikowanych kadr.
  • Ocena i szkolenie kadr w celu optymalnego ich wykorzystania w strukturach Grupy.
Gospodarowanie paliwami – związane
z niepewnością co do kosztów, jakości, terminowości i ilości dostarczanych paliw (głównie węgiel kamienny) oraz surowców produkcyjnych, a także sprawnością procesu zarządzania zapasami
 

Produkty i usługi uboczne – związane z gospodarką odpadami produkcyjnymi
Cyberbezpieczeństwo – rozumiane jako celowe zakłócenia prawidłowego funkcjonowania aktywów wytwórczych i dystrybucyjnych oraz systemów informatycznych funkcjonujących w GK PGE
Zakupy – związane z efektywnością i prawidłowością realizacji procesu zakupowego
Bezpieczeństwo pracowników – związane z zapewnieniem bezpiecznych warunków pracy
Zasoby ludzkie – związane z zapewnieniem kadry o odpowiednim doświadczeniu, kompetencjach i zdolnościach do realizacji określonych zadań
Dialog społeczny – związany z nieosiągnięciem porozumienia pomiędzy władzami Grupy a stroną społeczną, mogącego doprowadzić do strajków/sporów zbiorowych

Poziom ryzyka Działania mitygujące i narzędzia służące zarządzaniu ryzykiem
Perspektywa ryzyka w kolejnym okresie
Ryzyka
regulacyjno – prawnezwiązane z wypełnieniem wymogów zewnętrznego i wewnętrznego otoczenia prawnego 

 

 

 

Zmiany prawne w systemach wsparcia – związane z niepewnością co do przyszłego kształtu systemu wsparcia produkcji energii certyfikowanej
  • Monitoring wprowadzanych i proponowanych zmian prawnych zapewnia, że działalność prowadzona w podstawowych segmentach biznesowych odbywa się zgodnie z przepisami oraz, że GK PGE dysponuje rozwiązaniami uwzględniającymi ewentualne zmiany w otoczeniu prawnym.
  • Dialog społeczny i kampanie reklamowe.
  • Nadzór operacyjny w zakresie planowanych oraz realizowanych działań inwestycyjnych i modernizacyjnych w zakresie spełnienia wymagań środowiskowych.
  • Monitorowanie przepisów i regulacji prawnych dotyczących ochrony środowiska w kontekście prac nad nowymi konkluzjami BAT (best available technology – najlepsze dostępne techniki), dotyczący gospodarki odpadami oraz aktywny udział w procesie legislacyjnym.
  • Aktywne uczestnictwo PGE S.A. jako członka Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej, który otworzył swoje biuro w Brukseli. Poprzez prace Komitetu, Spółka aktywnie wpływa na działania w procedowaniu i kształtowaniu unijnych przepisów, a także prowadzi dialog z instytucjami UE.
  • Dostosowanie regulacji wewnętrznych oraz praktyk postępowania tak, aby prowadzona działalność była zgodna z regulacjami branżowymi i obowiązującymi przepisami.
  • Udoskonalanie działań na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska, poprzez wdrażanie rozwiązań technologicznych i organizacyjnych, zapewniających sprawne i efektywne zarządzanie tym obszarem.
Ochrona środowiska – wynikająca z przepisów określających wymogi środowiskowe, jakie powinny spełniać instalacje energetyczne oraz zasad korzystania ze środowiska naturalnego. Przyszłe regulacje środowiskowe oraz niepewność co do ich ostatecznego kształtu (w szczególności w odniesieniu do rewizji BAT/BREF) mogą przełożyć się na zmianę poziomu wydatków inwestycyjnych Grupy PGE  

Koncesje – wynikające z ustawowego obowiązku posiadania koncesji w związku z prowadzoną działalnością
Podatki – związane z niepewnością co do przyszłego kształtu i interpretacji przepisów podatkowych

Poziom ryzyka Działania mitygujące i narzędzia służące zarządzaniu ryzykiem
Perspektywa ryzyka w kolejnym okresie
Ryzyka finansowe

związane z prowadzoną gospodarką finansową

 

 

 

 

 

 

Kredytowe – związane z niewypłacalnością kontrahenta, częściową i/lub nieterminową spłatą należności lub innym odstępstwem od warunków kontraktowych (np. brakiem realizacji dostawy/odbioru towaru oraz brakiem płatności powiązanych odszkodowań i kar umownych)
  • Przeprowadzanie przed zawarciem transakcji handlowych oceny scoringowej kontrahenta, w oparciu o którą ustalany jest limit kredytowy, który jest regularnie aktualizowany i monitorowany. Ekspozycje przekraczające ustalone limity są zabezpieczane zgodnie z obowiązującą w Grupie Polityką zarządzania ryzykiem kredytowym. Poziom wykorzystania limitów jest regularnie monitorowany, prowadzony jest również bieżący monitoring płatności należności oraz stosuje się wczesną windykację.
  • Stosowanie w Grupie centralnego modelu finansowania, zgodnie z którym co do zasady finansowanie zewnętrzne pozyskiwane jest przez PGE S.A. Spółki zależne w Grupie korzystają z różnych źródeł finansowania wewnątrzgrupowego, a ryzyko utraty płynności monitorowane jest przy pomocy narzędzi okresowego planowania w zakresie prowadzonej działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej.
  • W zakresie ryzyka walutowego i stopy procentowej Grupa PGE przyjęła wewnętrzne zasady zarządzania tymi ryzykami. Spółki z Grupy PGE zawierają transakcje pochodne w zakresie instrumentów opartych o stopę procentową i/lub walutę (IRS, CCIRS) wyłącznie w celu zabezpieczenia zidentyfikowanej ekspozycji na ryzyka. Regulacje obowiązujące w Grupie Kapitałowej PGE nie pozwalają, w zakresie transakcji pochodnych opartych o stopę procentową i walutę, na zawieranie transakcji spekulacyjnych, czyli takich, które miałyby na celu generowanie dodatkowych zysków wynikających ze zmian poziomu stóp procentowych i zmiany kursów walutowych, jednocześnie narażając Spółkę na ryzyko poniesienia ewentualnej straty z tego tytułu.
Płynności finansowej – związane z możliwością utraty zdolności do obsługi bieżących zobowiązań i pozyskiwania źródeł finansowania działalności biznesowej
Stopy procentowej – wynikające w szczególności z negatywnego wpływu zmian rynkowych stóp procentowych na przepływy pieniężne Grupy PGE generowane przez zmiennoprocentowe aktywa i zobowiązania finansowe
Walutowe – rozumiane w szczególności jako ryzyko, na jakie narażone są przepływy pieniężne GK PGE denominowane w walucie innej niż waluta funkcjonalna z tytułu niekorzystnych wahań kursów walutowych

Ryzyka klimatyczne

Wśród 10 najistotniejszych ryzyk w skali całej Grupy PGE jest ryzyko klimatyczne związane z zapewnieniem właściwego poziomu ochrony środowiska.

grafikiPGE7-1-newcolorV2-01 grafikiPGE7-1-newcolorV2-01

Mapa ryzyk długoterminowych: Scenariusz nieuwzględniający wydzielenia portfolio węglowego z Grupy Kapitałowej PGE. 

grafikiPGE8-1-newcolorV2-01 grafikiPGE8-1-newcolorV2-01

W Grupie PGE ryzyka związane z klimatem analizowane są zarówno w kontekście wpływu zmian klimatycznych na prowadzony biznes, jak i wpływu biznesu na zmiany klimatyczne. Prowadzona przez Grupę PGE działalność związana jest z ingerencją w środowisko. Analiza ryzyka z tym związanego, identyfikacja i ciągłe doskonalenie zarówno rozwiązań prośrodowiskowych, jak i narzędzi kontroli, pozwala na skuteczne zarządzanie i minimalizację wpływu na klimat, przy jednoczesnej dbałości o wyniki finansowe Grupy PGE. Rozwiązania, jakie wypracowuje Grupa PGE pozwalają na jej rozwój i zrównoważoną transformację zgodnie z wymogami klimatycznymi i dbałością o wszystkich interesariuszy. W kontekście ryzyka związanego z ochroną klimatu, analizujemy zagadnienia związane z legalnością prowadzonej działalności. Dotyczy to przede wszystkim kwestii związanych ze spełnieniem wymogów środowiskowych, jakim podlega działalność spółek z Grupy PGE oraz wynikających z konieczności uzyskania koncesji. W ramach procesu zarządzania ryzykiem wydzielona została osobna grupa ryzyka związanego z Compliance, która podlega dodatkowym rygorom analitycznym i raportowym.

Ryzyko wynikające z możliwości niespełnienia wymogów środowiskowych i ryzyko związane z uzyskaniem i utrzymaniem koncesji wydobywczych zostało w 2020 roku oceniane jako najistotniejsze w skali całej Grupy i weszło do etapu pogłębionej analizy.

PGE jako grupa energetyczna podlega fizycznym skutkom zmiany klimatu. Monitoring materializacji ryzyka związanego z tym obszarem oraz zapobieganie ich negatywnym skutkom jest realizowany na poziomie Centrum Korporacyjnego.

Analizując ryzyka, PGE nie koncentruje się jedynie na ich negatywnych aspektach, traktuje je jako wyzwania i wykorzystuje szanse, jakie mogą nieść ze sobą wprowadzane zmiany. Takie podejście pozwala aktywnie reagować na dynamicznie zmieniające się warunki, w jakich działa Grupa PGE, budować jej pozycję na rynku i ją rozwijać.

Szanse strategiczne

Analizując ryzyka w kategorii zagrożeń dla PGE, staramy się równocześnie identyfikować szanse, jakie mogą nieść ze sobą zachodzące zmiany. Wczesne przygotowanie się do nadchodzących zmian daje przewagę wobec konkurentów i umożliwia rozwój Grupy. W takim kontekście szczególnie przyglądamy się procesom w otoczeniu technologicznym, starając się być aktywnym ich uczestnikiem. Skuteczna implementacja rozwiązań technologicznych przyczyniać się powinna do efektywniejszego gospodarowania zasobami grupy w całym łańcuchu wartości. W tym zakresie postępująca digitalizacja prowadzić będzie do oferowania przez PGE produktów i usług bardziej dopasowanych do potrzeb klientów, mogąc mieć odzwierciedlenie w całym łańcuchu tworzenia wartości.

Dzięki dedykowanemu wsparciu inwestycyjnemu, mającemu na celu rozwój określonych źródeł wytwórczych (jak OZE czy kogeneracja), PGE może efektywnie pod kątem nakładów inwestycyjnych zmieniać technologie wytwarzania energii elektrycznej czy ciepła, a tym samym obniżać poziom ekspozycji na takie czynniki jak ceny uprawnień do emisji, czy ceny paliw.

Transformację energetyczną rozpatrujemy nie tylko jako ryzyko, lecz jako szansę rozwojową dla organizacji. Główne identyfikowane szanse to:

Grupa PGE będzie pionierem w rozwoju i eksploatacji morskich aktywów wiatrowych w Polsce. Realizacja inwestycji umożliwi uzyskanie stabilnych przychodów dzięki dedykowanemu systemowi wsparcia i budowę potencjału wytwórczego Grupy.

Grupa PGE realizuje ambitny program rozwoju fotowoltaiki, aspirując do osiągnięcia 1200 MW zainstalowanych mocy fotowoltaicznych do 2024 r. i >3,0 GW nowych mocy do 2030 r. Rozwój odbywać się będzie na bazie systemu wsparcia oraz umów długoterminowych, co pozwoli zagwarantować oczekiwaną stopę zwrotu i zabezpieczyć w dłuższej perspektywie przychody ze sprzedaży energii elektrycznej. Umożliwi to również rozwinięcie portfolio wytwórczego Grupy i jego dywersyfikację.

Transformacja energetyczna ku źródłom rozproszonym, również prosumenckim, oraz dynamizacja na rynku energii wymaga dodatkowych inwestycji w sieci dystrybucyjne, w tym w inteligentną infrastrukturę. Inwestycje realizowane w modelu taryfowym pozwolić powinny PGE na zwiększenie udziału przychodów regulowanych, co jest pożądane mając na względzie konieczność pozyskiwania kapitału na rozwój i budowę stabilnej finansowo organizacji.

Wyniki wyszukiwania